| نام شیمیایی | سدیم سیلیکات |
| مترادف ها | سدیم متا سیلیکات ؛ آب شیشه |
| مترادف ها (en) | Sodium metasilicate ؛ Liquid glass ؛ Waterglass |
| فرمول مولکولی | Na2SiO3 |
| جرم مولکولی | 122/06 |
| EINECS | 215-687-4 |
سدیم سیلیکات – Sodium silicate
خواص فیزیکی و شیمیایی
| شکل و حالت فیزیکی | پودر کریستالی سفید |
| نقطه ذوب | 1089 ºC |
| دانسیته | 2/4 g/cm3 |
| ضریب شکست (n20/D) | 1/52 |
| حلالیت در آب | 22/2 g/100ml (25°C) |
| شماره CAS | 6834-92-0 |
| شماره مرک (Merck) | 14,8642 |
موارد مصرف و روش سنتز
سدیم سیلیکات (آب شیشه یا شیشه مایع) به ترکیبات متفاوتی شامل اکسید سدیم Na2O و SiO2 اطلاق می شود که به همین دلیل خواص شیمیایی متفاوتی دارند. این ترکیبات به طور کلی جامدات شفاف و یا پودر سفید رنگ هستند و در مقادیر مختلف محلول در آب هستند و در الکل ها و اسیدها حل نمی شوند. سیلیکات سدیم محلول در آب است و باعث تولید محلول قلیایی می شود و به دلیل ناخالصی آهن به رنگ سبز یا آبی دیده می شود. سیلیکات سدیم در محلول های خنثی و قلیایی پایدار است و در محلول های اسیدی یون های سیلیکات با هیدروژن تشکیل سیلیسیک اسید می دهد که در اثر گرما به سیلیکاژل تبدیل می شود که به عنوان ماده خشک کننده به کار می رود. سیلیکات های سدیم بر اساس اسیدی که از آن مشتق شده اند به فرم های اورتو سیلیکات، متا سیلیکات، دی سیلیکات و تترا سیلیکات دسته بندی می شوند. از نظر فیزیکی سیلیکات سدیم به دو نوع جامد و محلول تقسیم می شود. سیلیکات سدیم جامد به دو حالت انیدرید شیشه ای و آمورف هیدراته یافت می شود.
سنتز سدیم سیلیکات
سیلیکات سدیم از حل کردن سیلیکا SiO2 در سدیم کربنات ذوب شده به دست می آید. اگر هدف تهیه سدیم سیلیکات قلیایی باشد در موقع ذوب مقداری سود خشک به کوره اضافه می شود و یا از ابتدا سیلیس را با سود ذوب می کنند. همچنین سیلیکات سدیم می تواند با واکنش مخلوطی از سیلیکا (معمولا شن های کوارتزی) با سدیم هیدروکسید با یک بخار داغ در رآکتور به دست آید. در این روش محصول به مخزن ته نشینی منتقل و پس از ته نشین شدن مواد جامد، محلول حاصل به خشک کن منتقل و پس از تغلیظ به درصد مورد دلخواه به مخازن نگهداری حمل می شود. سیلیکات سدیم از واکنش سدیم سولفات با سیلیس به همراه کربن به عنوان عامل کاهنده نیز به دست می آید.
کاربرد سدیم سیلیکات
سیلیکات سدیم در صنعت بتون جهت اصلاح خواص آن و افزایش مقاومت نفوذ آب در بتون به کار می رود. در سرامیک سازی به عنوان عامل چسباننده مواد ریز آسیاب شده استفاده می شود. همچنین سیلیکات سدیم در ریخته گری برای جلوگیری از خوردگی، در صنعت کاغذ سازی به منظور افزایش چسبندگی، به عنوان نگهدارنده در تخم مرغ، پالایش نفت خام، تعمیر خودرو، شوینده ها، تصفیه آب، صنایع نسوز، صنایع چسب، رنگ و در نساجی مورد استفاده قرار می گیرد.
| Hazads Codes | C |
| Risk Statements | 36/37/38-37-34 |
| Saftey Statement | 26-45-36/37/39-13-24/25 |
| done_outline RIDADR | UN 3253 8/PG 3 |
| done_outline RTECS | VV9275000 |
| done_outline Fluka Brand F Code | 3 |
| done_outline Hazard Class | 8 |
| done_outline Packing Group | III |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
