وجود برگه اطلاعات ايمنی در كنار ماده مورد نظر، اطلاعاتی در اختيار مصرف كننده قرار می دهد كه مصرف كننده با آگاهی از ماهيت ماده مورد نظر، قادر خواهد بود از خطرات و ضايعات ناشی از استفاده، جابجايی و انبارش نادرست آن در امان باشد. بدين ترتيب كه اطلاعات مندرج در MSDS هر ماده ای بيانگر اين است كه نحوه صحيح استفاده از آن بايد چگونه باشد، در چه درجه حرارت و چه نوع محيطی بايد نگهداری شود، در انبارش و جابجايی آن چه نكات ايمنی بايد رعايت شود و در صورت بروز خطر نحوه مقابله با عوارض آن ماده چگونه خواهد بود.
وجود برگه اطلاعات ايمنی در كنار ماده مورد نظر، اطلاعاتی در اختيار مصرف كننده قرار می دهد كه مصرف كننده با آگاهی از ماهيت ماده مزبور، قادر خواهد بود از خطرات و ضايعات ناشی از استفاده، جابجايی و انبارش نادرست آن در امان باشد. بدين ترتيب كه اطلاعات مندرج در MSDS هر ماده ای بيانگر اين است كه نحوه صحيح استفاده از آن بايد چگونه باشد، در چه درجه حرارت و چه نوع محيطی بايد نگهداری شود، در انبارش و جابجايی آن چه نكات ايمنی بايد رعايت شود و در صورت بروز خطر نحوه مقابله با عوارض آن ماده چگونه خواهد بود.
تا حدود زیادی MSDS با برچسب ایمنی روی بسته بندی ماده شیمیای متفاوت است. یک برچسب ایمنی ممکن است مواردی کلی را در مورد خطرات بالقوه یک محصول یا ماده شیمیایی خاص بیان کند در حالی که MSDS اطلاعات جامع تر و کامل تری را عنوان می کند. در حقیقت MSDS می تواند به عنوان یک مرجع برای تهیه برچسب ایمنی مواد نیز به کار رود. به طور کلی می توانیم بگوییم که MSDS بدین منظور تهیه می شود که خطرات یک محصول را بیان کند و به ما بگوید که روش ایمن کار با آن محصول چگونه است.
کلیه تولید کنندگان مواد شیمیایی بایستی به هنگام عرضه آن ماده MSDS آن را نیز ارائه نمایند. وارد کنندگان مواد شیمیایی نیز بایستی MSDS ماده وارداتی را از تولید کننده مطالبه نموده و صرفاً موادی را به کشور وارد کنند که دارای MSDS باشد. توزیع کنندگان مواد شیمیایی نیز مکلف به عرضه MSDS ماده به مشتری می باشند. در داخل سازمان ها نیز مدیریت ارشد مسئول فراهم ساختن امکانات و شرایط لازم جهت تهیه و انتشار MSDS و قرار دادن آن را در اختیار استفاده کنندگان می باشد. تهیه و تایید فنی MSDS بر عهده کارشناسان ایمنی و بهداشت سازمان می باشد.
1- مشخص نمودن خواص فیزیکی یا تاثیرات سریع بهداشتی یک ماده که در اثر استفاده و کاربرد آن، برای سلامتی مضر است
2- مشخص نمودن نوع وسایل حفاظت فردی مناسب در مواجهه با مواد شیمیایی
3- مشخص نمودن رفتار و اقدامات اولیه در برخورد با مواد شیمیایی
4- برنامه ریزی مناسب در مورد نحوه حمل و نقل، انبار کردن، آتش سوزی و …
5- مشخص نمودن نوع واکنش در زمان بروز حادثه
نکات ایمنی و هشدارهای R
| R1 قابل انفجار در حالت خشک بودن ماده |
| R2 قابل انفجار در اثر ضربه، اصطکاک، تماس با آتش یا منابع آتش زا |
| R3 خطر شدید انفجار با آتش یا منابع آتش زا |
| R4 خطر تشکیل ترکیبات فلزی بسیار حساس قابل انفجار |
| R5 امکان انفجار بر اثر حرارت |
| R6 قابل انفجار در مقابل تماس با هوا یا بدون تماس با هوا |
| R7 احتمال بروز آتش سوزی |
| R8 امکان آتش سوزی در تماس با مواد آتش زا |
| R9 امکان انفجار هنگام آمیخته شدن با مواد آتش زا |
| R10 قابل اشتعال |
| R11 بسیار قابل اشتعال |
| R12 به شدت قابل اشتعال |
| R14 به شدت قابل واکنش با آب |
| R15 تولید گازهای قابل اشتعال هنگام ترکیب با آب |
| R16 قابل انفجار هنگام ترکیب با مواد اکسید کننده |
| R17 قابل اشتعال در مجاورت هوا به صورت خود به خود |
| R18 امکان تشکیل مخلوط قابل اشتعال و انفجار بخار ماده با هوا در هنگام استفاده |
| R19 امکان به وجود آمدن پراکسیدهای قابل انفجار |
| R20 مضر در هنگام تنفس |
| R21 مضر در هنگام تماس با پوست |
| R22 مضر در صورت خوردن |
| R23 خطر ایجاد مسمومیت هنگام تنفس |
| R24 خطر ایجاد مسمومیت هنگام تماس با پوست |
| R25 خطر ایجاد مسمومیت در صورت خوردن |
| R26 خطر مسمومیت شدید هنگام تنفس |
| R27 خطر مسمومیت شدید هنگام تماس با پوست |
| R28 خطر مسمومیت شدید در صورت خوردن |
| R29 ایجاد گازهای سمی در هنگام تماس با آب |
| R30 هنگام استفاده ممکن است بسیار قابل اشتعال شود |
| R31 ایجاد گازهای سمی در صورت تماس با اسیدها |
| R32 ایجاد گازهای بسیار سمی در صورت تماس با اسیدها |
| R33 خطر بروز اثرات انباشتگی |
| R34 باعث سوختگی می گردد |
| R35 باعث سوختگی شدید می گردد |
| R36 باعث ناراحتی و تحریک چشم ها می گردد |
| R37 باعث ناراحتی دستگاه تنفسی می گردد |
| R38 باعث ناراحتی و تحریک پوست می گردد |
| R39 خطر ایجاد عوارض بسیار شدید جبران ناپذیر |
| R40 وجود دلایل و شواهد محدود دال بر سرطان زا بودن ماده |
| R41 خطر جدی صدمات به چشم ها |
| R42 احتمال ایجاد حساسیت در صورت تنفس |
| R43 امکان ایجاد حساسیت در صورت تماس با پوست |
| R44 خطر انفجار بر اثر حرارت در محیط های بسته |
| R45 امکان ایجاد سرطان |
| R46 احتمال ایجاد آسیب های وراثتی و ژنتیکی |
| R48 خطر جدی برای سلامتی در صورت تماس طولانی |
| R49 امکان ایجاد سرطان هنگام تنفس |
| R50 بسیار سمی برای موجودات آبزی |
| R51 سمی برای موجودات آبزی |
| R52 زیان آور برای موجودات آبزی |
| R54 سمی برای گیاهان |
| R55 سمی برای جانوران |
| R56 سمی برای موجودات خاکی |
| R57 سمی برای زنبورها |
| R58 امکان ایجاد عوارض نامطلوب طولانی مدت در محیط زیست |
| R59 خطر برای لایه اوزون |
| R60 امکان آسیب رساندن به سیستم باروری |
| R61 امکان خطر برای جنین |
| R62 امکان خطر آسیب رساندن به سیستم باروری |
| R63 امکان خطر آسیب به جنین |
| R64 امکان آسیب به کودکان شیرخوار |
| R65 امکان آسیب به ریه در صورت بلعیدن |
| R66 امکان ایجاد خشکی و ترک خوردگی پوست در تماس طولانی مدت |
| R67 امکان ایجاد خواب آلودگی و سرگیجه توسط بخارها |
| R68 امکان ایجاد عوارض غیر قابل جبران |
| R14/15 به شدت با آب واکنش داده و تولید گازهای قابل اشتعال می کند |
| R15/29 با آب واکنش ایجاد کرده و گازهای سمی و قابل اشتعال تولید می کند |
| R36/37/38 اندام تنفسی، چشم و پوست را تحریک می کند |
| R68/21/22 عوارض غیر قابل جبران در صورت تماس با پوست و خوردن |
آشنایی با لوزی شناسایی خطر
با توجه به گسترش تنوع استفاده از مواد شیمیایی و خطرناک در صنایع گوناگون، که به طور چشمگیری در جهان صنعتـی رو به افزایش است لزوم آشنایی همگان با این مواد و خطرات آنها را ضروری می باشد.
به خاطر سپردن خطرات تمامی مواد شیمیایی امری محال به نظر می‌رسد، لذا بر همین اساس و برای این که به راحتی بتوانیم میزان خطر هر یک از مواد شیمیایی را در شرایط گوناگون به یاد داشته باشیم، انجمن حفاظت در برابر حریق امریکا (NFPA ) استانداردی را تدوین نموده که به لوزی خطر مشهور است. کد این استاندارد 704 NFPA می باشد.
کلیه اطلاعات مربوط به خطرات مواد شیمیایی به طور اختصار در یک شکل چهار گوش یا لوزی خطر چاپ می شود این لوزی به چهار قسمت تقسیم و هر کدام با رنگ خاصی که مشخص کننده نوع خطر است معین می گردد. برای مشخص کردن میزان شدت و ضعف هر یک از این خطرات برای هر لوزی اعداد صفر تا چهار تعریف شده است. این اعداد برای هر نوع خطر به طور جداگانه تعریف شده و افراد را از نوع و شدت خطر مواد آگاه می سازد.
به خاطر داشته باشیددر آزمایشگاه شیمی ضروری است.
- ایمنی
- آرامش
- رعایت قوانین
- هوشیاری
- صبوری
رنگ قرمز
قابلیت اشتعال
4 - شدیداً قابل اشتعال زیر 73 فارنهایت
3 - قابل اشتعال زیر 100 فارنهایت
2 - اشتعال زیر 200 فارنهایت
1 - اشتعال بالای 200 فارنهایت
0 - غیر قابل اشتعال
رنگ زرد
واکنش پذیری
4 - قابل انفجار
3 - احتمال انفجار بر اثر ضربه یا حرارت
2 - تغییرات سریع شیمیایی بدون انفجار
1 - ناپایدار در اثر حرارت و فشار
0 - پایدار (بدون واکنش)
رنگ آبی
خطرات بهداشتی و سلامتی
4 - مرگبار
3 - بسیار خطرناک
2 - خطرناک
1 - کمی خطرناک
0 - بدون خطر
رنگ سفید
خطرات خاص
اسیدی ACID
قلیایی ALK
خورنده COR
اکسید کننده OXY
رادیو اکتیو
از آب استفاده نشود
احتیاط های ایمنی و هشدارهای S
| S1 در محل قفل دار نگهداری شود. |
| S2 دور از دسترس کودکان نگهداری شود. |
| S3 در جای خنک نگهداری شود. |
| S4 دور از محل زندگی نگهداری شود. |
| S5 در مایعاتی که توسط کارخانه سازنده توصیه شده نگهداری شود. |
| S5.1 محتویات درون آب نگهداری شود. |
| S5.2 محتویات درون نفت نگهداری شود. |
| S5.3 محتویات درون پارافین نگهداری شود. |
| S6 در گازهای خنثی که توسط کارخانه سازنده توصیه شده نگهداری شود. |
| S6.1 در گاز نیتروژن نگهداری شود. |
| S6.2 در گاز آرگون نگهداری شود. |
| S7 در ظروف کاملاً درب بسته نگهداری شود. |
| S8 در جای خشک نگهداری شود. |
| S9 در محلی با تهویه مناسب نگهداری شود. |
| S12 بسته بندی به نحوی باشد که مانع خروج گاز نشود. |
| S13 دور از مواد غذایی (نوشیدنی، خوراک دام) نگهداری شود. |
| S14 دور از مواد ناسازگار توصیه شده از سوی کارخانه سازنده نگهداری شود. |
| S14.1 دور از مواد قلیایی، اسیدی و ترکیبات فلزدار نگهداری شود. |
| S14.2 دور از اکسید کننده ها، مواد اسیدی و ترکیبات فلزات سنگین نگهداری شود. |
| S14.3 دور از آهن نگهداری شود. |
| S14.4 دور از آب و مواد قلیایی نگهداری شود. |
| S14.5 دور از اسیدها نگهداری شود. |
| S14.6 دور از مواد قلیایی نگهداری شود. |
| S14.7 دور از فلزات نگهداری شود. |
| S14.8 دور از مواد اکسید کننده و اسیدی نگهداری شود. |
| S14.9 دور از مواد آلی قابل اشتعال نگهداری شود. |
| S14.10 دور از اسیدها، مواد احیاء کننده و قابل اشتعال نگهداری شود. |
| S14.11 دور از مواد قابل اشتعال نگهداری شود. |
| S15 دور از حرارت نگهداری شود. |
| S16 دور از منابع اشتعال زا نگهداری کنید. (سیگار کشیدن ممنوع) |
| S17 دور از مواد قابل اشتعال نگهداری شود. |
| S18 حمل و باز نمودن درب ظروف با احتیاط صورت گیرد. |
| S20 در هنگام کار از خوردن و آشامیدن بپرهیزید. |
| S21 در هنگام کار از استعمال دخانیات بپرهیزید. |
| S22 از استنشاق بخارات این ماده خودداری شود. |
| S23 از استنشاق گاز، دود، بخار و ذرات معلق خودداری شود. |
| S24 از تماس با پوست خودداری شود. |
| S25 از تماس با چشم ها خودداری شود. |
| S26 در صورت تماس با چشم سریعاً با آب فراوان بشویید و به پزشک مراجعه گردد. |
| S27 فوراً همه لباس های آلوده را از تن درآورید. |
| S28 در صورت تماس با پوست با مایع توصیه شده از سوی کارخانه سازنده شستشو داده شود. |
| S28.1 فوراً با آب فراوان بشویید. |
| S28.2 فوراً با آب و پلی اتیلن گلیکول 400 بشویید. |
| S28.3 فوراً با آب، صابون و پلی اتیلن گلیکول 400 بشویید. |
| S28.4 فوراً با پلی اتیلن گلیکول 300، اتانول، آب و صابون بشویید. |
| S29 از ریختن داخل سیستم فاضلاب خودداری شود. |
| S30 هرگز آب را به این ماده اضافه نکنید. |
| S33 نکات ایمنی در مورد مواد و اجسام دارای الکتریسیته ساکن رعایت شود. |
| S35 این ماده و ظروف آن باید با یک روش ایمن دفع شوند. |
| S36 از لباس های مناسب حفاظتی استفاده کنید. |
| S37 از دستکش ایمنی مناسب استفاده کنید. |
| S38 در هنگام نبود تهویه مناسب از تجهیزات تنفسی استفاده کنید. |
| S39 از عینک ایمنی یا نقاب حفاظ صورت استفاده کنید. |
| S40 تمام سطوح و اشیاء آلوده شده به این ماده، با مواد توصیه شده تمیز گردد. |
| S41 در هنگام حریق یا انفجار از استنشاق دود ماده خودداری کنید. |
| S42 در هنگام اسپری و ضدعفونی کردن از تجهیزات تنفسی مناسب استفاده کنید. |
| S43 برای خاموش کردن آتش از مواد توصیه شده توسط کارخانه سازنده استفاده شود. |
| S43.1 از آب استفاده شود. |
| S43.2 از آب یا پودر اطفاء حریق استفاده شود. |
| S43.3 از پودر اطفاء حریق استفاده شود. هرگز از آب استفاده نشود. |
| S43.4 از دی اکسید کربن استفاده کنید. هرگز از آب استفاده نشود. |
| S43.6 از ماسه استفاده کنید. هرگز از آب استفاده نشود. |
| S43.7 از پودر فلزی استفاده کنید. هرگز از آب استفاده نشود. |
| S43.8 از ماسه، دی اکسید کربن یا پودر اطفاء حریق استفاده کنید. هرگز از آب استفاده نشود. |
| S45 در صورت حادثه و یا احساس ناخوش فوراً به پزشک مراجعه کنید. |
| S46 در صورت بلعیدن فوراً به پزشک مراجعه کنید و برچسب ظرف را نشان دهید. |
| S47 دمای محیط نگهداری طبق دستور شرکت سازنده باشد. |
| S47.1 در دمای کمتر از 25 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. |
| S48 به صورت مرطوب به وسیله مواد توصیه شده توسط شرکت سازنده نگهداری شود. |
| S48.1 ماده را به وسیله آب مرطوب نمایید. |
| S49 فقط در ظرف اصلی خودش نگهداری نمایید. |
| S50 به هیچ وجه با مواد توصیه شده توسط شرکت سازنده مخلوط یا ترکیب نکنید. |
| S50.1 با اسیدها ترکیب نکنید. |
| S50.2 با مواد قلیایی ترکیب نکنید. |
| S50.3 با اسیدهای قوی، ترکیبات فلزی و نمک های مربوطه ترکیب نکنید. |
| S51 در جایی با تهویه مناسب استفاده نمایید. |
| S52 جهت مصرف داخلی بر روی سطوح وسیع توصیه نمی شود. |
| S53 از تماس با ماده بپرهیزید. دستور العمل های تخصصی را قبل از استفاده تدارک ببینید. |
| S56 ماده و ظروف آن را در محل های مخصوص جمع آوری مواد و زباله های خطرناک دفع کنید. |
| S57 از ظروف مناسب جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست استفاده کنید. |
| S59 برای اطلاعات لازم در مورد بازیافت و استفاده دوباره با شرکت سازنده تماس بگیرید. |
| S60 این ماده و ظروف آن باید به عنوان زباله های خطرناک دفع شوند. |
| S61 از رها سازی ماده در محیط زیست خودداری کنید. به برگه اطلاعات ایمنی ماده مراجعه کنید. |
| S62 در صورت خوردن، بیمار را وادار به استفراغ نکنید. فوراً به پزشک مراجعه کنید. |
| S63 در سورت استنشاق ماده، بیمار را به هوای تازه منتقل کرده، از او بخواهید استراحت کند. |
| S64 در صورت خوردن ماده، دهان را با آب بشویید. (تنها در صورت هوشیار بودن بیمار) |
| S1/2 در جای امن (قفل دار) و دور از دسترس اطفال نگهداری شود. |
| S7/47 درب مواد کاملاً محکم بسته و در دمای پیشنهادی نگهداری شود. |
| S36/37/39 از محافظ مناسب (لباس، دستکش، عینک و محافظ صورت) استفاده نمایید. |
| F 24 Spontaneously flammable with alcohol |
| F 25 Keep under CO |
| F 26 Before distillation test for absence of peroxides |
| F 27 Cool before opening |
| F 28 May become cloudy (Polyformaldehyde) |
| F 29 Spontaneously flammable when dry |
| F 30 Sediment unavoidable |
| F 31 Do not puncture |
| F 32 Avoid contact with heavy metal salts especially iron salts |
| F 33 Causes fall in blood pressure |
| F 34 Sensitive to CO2 |
| F 35 Narcotic effects |
| F 36 Extremely sensitive to air |
| F 5 Dry material may explode |
| F 6 Reacts with acids |
| F 7 Keep under CO2 |
| F 8 Photosensitive |
| F 9 Keep under nitrogen |
| F 10 Keep under argon |
| F 11 Keep under inert gas |
| F 12 Shake before use |
| F 13 Malodorous |
| F 14 Carefully observe warning label |
| F 15 Limited shelf life |
| F 16 Decomposes easily |
| F 17 May decompose by explosion |
| F 18 Must be handled by instructed people only |
| F 19 Lachrymator |
| F 20 Not to be swallowed |
| F 21 Sensitive to humidity |
| F 22 Keep dust-free in the dark |
| F 23 Sensitive to air |
| F 1 Sensitive to air and humidity |
| F 2 Sensitive to air and CO2 |
| F 3 Hygroscopic |
| F 4 Do not heat over …°C |
| 10°C= 1 |
| 2 = 20°C |
| 3 = 30°C |
| 4 = 40°C |
| 5 = 50°C |
| 6 = 60°C |
| 7 = 70°C |
| 8 = 80°C |
| 9 = 90°C |
| 10 = 100°C |
| 11 = 110°C |
| 12 = 120°C |
| 13 = 130°C |
| 14 = 140°C |
| 15 = 150°C |