نام شیمیایی | اتیلن دی آمین تترا استیک اسید |
مترادف ها (en) | EDTA ؛ Ethylenedinitrilo-tetraacetic acid ؛ Versene |
فرمول مولکولی | C10H16N2O8 |
جرم مولکولی | 292/24 |
EINECS | 200-449-4 |
اتیلن دی آمین تترا استیک اسید – Ethylenediaminetetraacetic acid
خواص فیزیکی و شیمیایی
شکل و حالت فیزیکی | پودر کریستالی سفید |
نقطه ذوب | 250 °C (dec.)(lit.) |
دانسیته | 0/86 g/cm3 |
ضریب شکست (n20/D) | 1/363 |
دمای نگهداری | 2-8 ºC |
حلالیت در آب | 0/5 g/L (25ºC) |
شماره CAS | 60-00-4 |
شماره ثبت تجاری (RBN) | 1716295 |
شماره مرک (Merck) | 14,3517 |
موارد مصرف و روش سنتز
اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) یک آمینو پلی کربوکسیلیک اسید است که به شکل بلورهای سفید رنگ و محلول در آب می باشد و به عنوان عامل کی لیت کننده به کار می رود. این ترکیب به صورت نمک های دی سدیم EDTA و کلسیم دی سدیم EDTA تهیه و به فروش می رسد.
سنتز EDTA
از واکنش اتیلن دی آمین، فرمالدئید و سدیم سیانید ترکیبی با نام تترا سدیم EDTA به دست می آید که در ادامه توسط هیدروکلریک اسید به حالت اسیدی تبدیل می شود.
کاربردهای اتیلن دی آمین تترا استیک اسید
به طور عمده برای جداسازی یون های فلزی در محلول های آبی به کار می رود. به عنوان سختی گیر آب برای بهبود کف کنندگی مواد شوینده در خشکشویی ها و لباسشویی ها استفاده می شود. در صنعت نساجی، عکاسی، کاغذ، چوب، سیمان و تصفیه آب برای حذف ناخالصی های یونی استفاده می شود. در مواد غذایی به عنوان نگهدارنده و تثبیت کننده، برای حل کردن سنگ آهک و در جداسازی فلزات لانتانیدی در کروماتوکرافی مبادله یونی به کار می رود.
در پزشکی برای درمان تالاسمی، درمان مسمومیت با جیوه و سرب، حذف آهن از بدن، دندانپزشکی، چشم پزشکی به عنوان ضد قارچ و ضد انعقاد به کار می رود. در شامپوها و پاک کننده ها نمک های EDTA به عنوان عامل جداسازی کننده برای بهبود پایداری آنها در هوا استفاده می شود.
Hazads Codes | Xi |
Risk Statements | 36-52/53-36/37/38-36/38 |
Saftey Statement | 26-61-37/39-36 |
done_outline RTECS | AH4025000 |
done_outline Fluka Brand F Code | 3 |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟