نام شیمیایی | کربوکسی متیل سلولز |
مترادف ها | سی ام سی |
مترادف ها (en) | CMC ؛ Carboxymethylcellulose ؛ carmellose |
EINECS | 900-432-4 |
کربوکسی متیل سلولز – Carboxymethyl cellulose
خواص فیزیکی و شیمیایی
شکل و حالت فیزیکی | پودر سفید |
شماره CAS | 9000-11-7 |
موارد مصرف و روش سنتز
کربوکسی متیل سلولز اسید اتری مشتق شده از سلولز که به صورت نمک سدیم استفاده می شود. کربوکسی متیل سلولز جامدی حجیم، بی بو و سفیدرنگ که به عنوان پایدار کننده و امولسیون کننده به کار می رود. کربوکسی متیل سلولز رزینی است که با بار منفی در کروماتوگرافی تبادل یونی به عنوان تبادل گر کاتیون کاربرد دارد. کربوکسی متیل سلولز از مهم ترین اترهای سلولز می باشد و از سلولز به دست می آید و در آب به صورت کلوئیدی درآمده و قابل حل می باشد و به عنوان غلیظ کننده و یا چسب و افزودنی در مواد غذایی به کار برده می شود.
سدیم کربوکسی متیل سلولز یکی از گریدهای مهم این محصول می باشد که بیشترین مصرف آن در صنایع شوینده می باشد. نوع خالص این محصول در صنایع آرایشی و در تولید خمیر دندان به کار می رود. کربوکسی متیل سلولز در سه گرید صنعتی، دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده به سرعت در آب سرد و گرم حل می شود و اساساً در مواردی که کنترل ویسکوزیته هدف باشد از سی ام سی (CMC) استفاده می شود. کربوکسی متیل سلولز جهت غلظت بخشی، کنترل ویسکوزیته، چسبندگی و ایجاد استحکام، عامل انتشار، عامل نگه دارنده آب، حفظ حالت کلوئیدی، تثبیت کننده، تعلیق ساز، امولسیون کننده و عامل تشکیل لایه در صنایع مختلف مورد استفاده واقع می گردد.
سنتز کربوکسی متیل سلولز
فرآیند تولید CMC وابسته به سه ماده اصلی مواد سلولزی، سود سوزآور و مونوکلرو استات و یا مونوکلرو استیک اسید می باشد. همچنین افزودنی ها و مواد دیگری از جمله اتانول، اسید استیک، اگزالات آمونیوم، آب مقطر، سدیم کلرو استات و … که جهت گریدهای متفاوت از این ماده مورد استفاده قرار می گیرند. ماده اصلی تشکیل دهنده سی ام سی (CMC) سلولز است که ترکیب تشکیل دهنده دیواره سلولی گیاهان به شمار می رود.
کاربردهای کربوکسی متیل سلولز
CMC در صنایع مختلفی از جمله نساجی، دارویی، آرایشی، رنگ و رزین، شوینده ها، کاغذ سازی، کاشی و سرامیک، حفاری چاه های نفتی، الکترودهای جوشکاری، صنایع چرم سازی، فرش و موکت، چسب سازی و سموم و آفت کش ها مورد استفاده قرار می گیرد.
done_outline RTECS | FJ5700000 |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟