| نام شیمیایی | فسفریک اسید |
| مترادف ها | ارتو فسفریک اسید |
| مترادف ها (en) | Orthophosphoric acid ؛ Trihydroxylphosphine oxide |
| فرمول مولکولی | H3PO4 |
| جرم مولکولی | 97/99 |
| EINECS | 231-633-2 |
فسفریک اسید – Phosphoric acid
| شیمی پل | اطلاعات شرکت |
| کیمیا داران کویر | اطلاعات شرکت |
| زم شیمی پارس | اطلاعات شرکت |
| شیمی کهکشان | اطلاعات شرکت |
| سامن شیمی ایرانیان | اطلاعات شرکت |
| بازرگانی زکّیه تجارت | اطلاعات شرکت |
| کیمیا تهران اسید | اطلاعات شرکت |
| فروشگاه مواد شیمیایی رجبی | اطلاعات شرکت |
| مواد مهندسی صدر | اطلاعات شرکت |
| آسان کم | اطلاعات شرکت |
اگر شما تولید کننده و یا فروشنده این ماده شیمیایی هستید…
خواص فیزیکی و شیمیایی
| شکل و حالت فیزیکی | مایع بی رنگ |
| نقطه جوش | 158 ºC |
| دانسیته | 1/685 g/cm3 |
| فشار بخار | 2/2 mmHg(20°C) |
| دانسیته بخار | 3/4 (25°C, vs air) |
| ضریب شکست (n20/D) | 1/433 |
| حلالیت در آب | محلول در آب |
| ویسکوزیته | 2/4-9/4 cP(85%aq.soln.) |
| اسیدیته (pka) | pKa1=2/148, pKa2=7/198, pKa3=12/319 |
| شماره CAS | 7664-38-2 |
| شماره مرک (Merck) | 14,7344 |
موارد مصرف و روش سنتز
فسفریک اسید اسیدی معدنی، ضعیف، بی بو، بی رنگ، خورنده، غیر سمی و غیر فرار است که به اورتو فسفریک اسید نیز معروف است. اسید فسفریک خالص در دمای اتاق جامد است. این اسید به صورت محلول آبی 85 درصد در بازار به فروش می رسد. پس از اسید سولفوریک بیشترین تولید و مصرف جهان را دارد. اسید فسفریک و فسفات ها در بیوشیمی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند و برای زندگی ضروری هستند. اسید فسفریک موجود در نوشابه ها باعث پوسیدگی دندان و سنگ کلیه می شود.
سنتز فسفریک اسید
به صورت صنعتی به دو روش تر و حرارتی تولید می شود. در روش حرارتی محصول خالص تر به دست می آید که مصرف غذایی و دارویی دارد و این روش بسیار گران است. در روش تر با اضافه کردن اسید سولفوریک به سنگ تری کلسیم فسفات (آپاتیت)، اسید فسفریک به دست می آید. در این فرآیند سولفات کلسیم (گچ) نامحلول به وجود می آید که فیلتر شده و حذف می شود. همچنین از اسید نیتریک به جای اسید سولفوریک نیز می توان استفاده کرد که در این صورت نیترات کلسیم به وجود می آید که به عنوان کود گیاهی مصرف می شود.
در روش حرارتی اسید فسفریک خالص از سوختن فسفر عنصری و سپس هیدراتاسیون پنتا اکسید فسفر (P4O10) به دست می آید. فسفر عنصری توسط یک کوره الکتریکی تولید می شود. در این مرحله اکثر ناخالصی های موجود در سنگ حذف می شوند. برای کاربردهای مهم باید با پردازش بیشتر، ترکیبات آرسنیک نیز از اسید حذف شود. در آزمایشگاه فسفریک اسید از اکسیداسیون فسفر قرمز توسط اسید نیتریک تهیه می شود.
کاربردهای فسفریک اسید
اسید فسفریک از جمله پرمصرفترین مواد شیمیایی در صنعت به شمار میآید. اسید فسفریک عمدتا در تولید سدیم فسفات ها و آمونیوم فسفات های جامد استفاده می شود. این اسید در دندانپزشکی، الکترولیت ها، افزودنی های مواد غذایی، دیسپرس کننده ها، تصفیه آب، شوینده ها، شیشه سازی، لاستیک سازی، صنایع پتروشیمی، جرم گیری سطوح فلزی، لوازم آرایشی، پردازش پرم، خمیر دندان ها، خوراک دام، ضد حریق ها، لحیم کاری، طیف سنجی NMR، کروماتوگرافی HPLC، تولید کودهای شیمیایی و پزشکی کابرد دارد.
| Hazads Codes | C,Xn,T,F |
| Risk Statements | 34-35-22-39/23/24/25-36/38-23/24/25-11 |
| Saftey Statement | 7-16-26-36/37-45-36/37/39-1/2-24/25 |
| done_outline RIDADR | UN 3453 8/PG 3 |
| done_outline RTECS | TB6300000 |
| done_outline Fluka Brand F Code | 3-10 |
| done_outline Hazard Class | 8 |
| done_outline Packing Group | III |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
برگه اطلاعات ایمنی
