پلی اتیلن گلیکول – Polyethylene glycol

پلی اتیلن گلیکول ها از خانواده پلیمرهای خطی هستند که از واکنش اتیلن اکسید با اتیلن گلیکول به دست می آیند و کاربردهای بسیاری در صنعت و پزشکی دارند. PEG غیر سمی، بی بو، خنثی، قابل انعطاف و روان کننده می باشد و در آب، متانول، تولوئن، دی کلرومتان و بسیاری از حلال های آلی حل می شود. گریدهای مختلف PEG به وسیله جرم مولکولی متوسط آن مشخص می شود. بسته به جرم مولکولی، پلی اتیلن گلیکول ها می توانند در شرایط استاندارد به صورت مایع یا جامد باشند.

سنتز پلی اتیلن گلیکول

پلی اتیلن گلیکول از واکنش اتیلن اکسید با آب، اتیلن گلیکول یا الیگومرهای اتیلن گلیکول به دست می آید. در این واکنش به جای آب از اتیلن گلیکول و یا الیگومرهای اتیلن گلیکول استفاده می کنند. این واکنش با کاتالیزورهای اسیدی و یا قلیایی کاتالیز می شود. ترکیبات منیزیم، آلومینیوم و یا ترکیبات آلی کلسیم در این واکنش به عنوان کاتالیزور استفاده می شوند. کاتالیست های قلیایی مانند سدیم هیدروکسید، پتاسیم هیدروکسید و یا کربنات سدیم برای تهیه پلی اتیلن گلیکول هایی با وزن مولکولی کم به کار می روند. بسته به نوع کاتالیزور مکانیسم پلیمریزاسیون می تواند کاتیونی یا آنیونی باشد و در کل مکانیسم آنیونی ترجیح داده می شود. این واکنش بسیار گرمازا است و برای جلوگیری از انعقاد زنجیره های پلیمری از افزودنی های شیمیایی کی لیت کننده مانند دی متیل گلی اکسیم استفاده می کنند.

کاربردهای پلی اتیلن گلیکول

پلی اتیلن گلیکول به عنوان ملین و همچنین برای آماده سازی روده قبل از عمل جراحی و یا کولونوسکوپی استفاده می شود. PEG در کروماتوگرافی گازی، طیف سنجی جرمی، استخراج DNA و همچنین از آن در اسلایدهای شیشه ای میکروسکوپ برای جلوگیری از چسبیدن پروتئین ها به کار می رود. پلی اتیلن گلیکول یک پلی ال است و می تواند با ایزوسیانات واکنش دهد و پلی اورتان ایجاد کند. پلی اتیلن گلیکول به عنوان نرم کننده و روان کننده در کرم های پوست، لوسیون ها و خمیردندان ها به کار می رود. این ماده در پرینترها، سرامیک سازی، عایق های الکتریکی، سورفکتانت ها و در سوخت موشک استفاده می شود.