نام شیمیایی | پلی اتیلن ترفتالات |
مترادف ها (en) | Poly(ethyl benzene-1,4-dicarboxylate) ؛ PET |
فرمول مولکولی | (C10H8O4)n |
پلی اتیلن ترفتالات – Polyethylene terephthalate
خواص فیزیکی و شیمیایی
شکل و حالت فیزیکی | گرانول سفید |
نقطه ذوب | 250-255 ºC |
دانسیته | 1/38 g/cm3 (20°C) |
ضریب شکست (n20/D) | 1/57-1/58 |
شماره CAS | 25038-59-9 |
موارد مصرف و روش سنتز
پلی اتیلن ترفتالات (PET) رایج ترین و پرکاربرد ترین رزین پلیمری ترموپلاستیکی از خانواده پلی استر است که از واحدهای تکراری مونومر اتیلن ترفتالات می باشد. بسته به درجه حرارت، PET می تواند شفاف یا نیمه بلوری باشد. مقاومت در برابر حلال ها، وزن سبک، شفافیت، بی خطر بودن از نظر سمیت و نفوذناپذیری در برابر دی اکسید کربن از ویژگی های بارز PET می باشد. به دلیل وجود نظم در ساختار زنجیر پلیمری این ترکیب مقاوم به ضربه می باشد. همچنین گروه فنیلی این ماده عامل دمای بالای Tg و دمای ذوب PET می باشد. مقاومت شیمیایی آن مانند پلی آمیدها است که باعث می شود نفوذ ناپذیر خوبی در برابر آب باشد.
اگر PET در معرض کلروفرم و تولوئن قرار بگیرد تغییر رنگ داده و سفید رنگ خواهد شد. هنگامی که پلی اتیلن ترفتالات از بین می رود تغییر رنگ می دهد و ممکن است ترکیباتی مانند استالدئید و آنتیموان آزاد کند. برای رفع این مشکل در فرآیند تولید پلی اتیلن ترفتالات از تثبیت کننده ها و اکسید کننده ها استفاده می کنند. استالدئید یک ماده بی رنگ و فرار است که دارای بوی میوه ای است که از طریق تخریب PET به دست می آید.
آنتیموان (Sb) یک عنصر فلزی است که به عنوان کاتالیزور به صورت تری اکسید آنتیموان و یا تری استات آنتیموان در تولید PET استفاده می شود که پس از تولید یک مقدار قابل تشخیص از آن در سطح محصول یافت می شود که این را می توان با شستشو حذف کرد. قرار دادن PET در حرارت، جوش یا ماکروویو می تواند سطح آنتیموان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
سنتز پلی اتیلن ترفتالات
مونومر بیس 2-هیدروکسی اتیل ترفتالات از واکنش استریفیکاسیون بین ترفتالیک اسید و اتیلن گلیکول در دمای بالا تهیه می شود. در این فرآیند آب به عنوان محصول جانبی ایجاد می شود که توسط تقطیر حذف می شود. از ترانس استریفیکاسیون اتیلن گلیکول و دی متیل ترفتالات (DMT) در حضور یک کاتالیزور فلزی در دمای بالا نیز بیس 2-هیدروکسی اتیل ترفتالات به دست می آید. در این واکنش متانول به عنوان محصول جانبی به وسیله تقطیر جدا می شود تا واکنش پیشرفت کند. اتیلن گلیکول اضافی نیز در دمای بالاتر توسط خلا تخلیه می شود. پلی اتیلن ترفتالات از پلیمریزاسیون تراکمی مونومر بیس 2-هیدروکسی اتیل ترفتالات به دست می آید.
کاربردهای پلی اتیلن ترفتالات
عمده مصرف این ماده در تولید بطری های پلاستیکی انواع نوشیدنی استفاده می شود. تولید الیاف مصنوعی، تولید ظروف برای مواد غذایی، عایق های الکتریکی، ساخت فیلم های عکاسی، بسته بندی مواد غذایی، چاپ سه بعدی، نساجی و در ترکیب با فیبر شیشه ای برای تهیه رزین های مهندسی از دیگر کاربردهای PET می باشد.
Hazads Codes | Xi |
Risk Statements | 36/37/38 |
Saftey Statement | 26-36 |
done_outline RTECS | TR2725000 |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟