نام شیمیایی | سدیم بی کربنات |
مترادف ها | سدیم هیدروژن کربنات ؛ جوش شیرین |
مترادف ها (en) | Sodium hydrogen carbonate ؛ Baking soda ؛ bicarbonate of soda ؛ nahcolite |
فرمول مولکولی | NaHCO3 |
جرم مولکولی | 84/01 |
EINECS | 205-633-8 |
سدیم بی کربنات – Sodium bicarbonate
شیمی کهکشان | اطلاعات شرکت |
ریتکو شیمی | اطلاعات شرکت |
سامن شیمی ایرانیان | اطلاعات شرکت |
اگر شما تولید کننده و یا فروشنده این ماده شیمیایی هستید…
خواص فیزیکی و شیمیایی
شکل و حالت فیزیکی | کریستال یا پودر سفید رنگ |
نقطه ذوب | >300 ºC |
نقطه جوش | 851 ºC |
دانسیته | 2/16 g/mL at 25°C(lit.) |
ضریب شکست (n20/D) | 1/5 |
دمای نگهداری | 2-8 ºC |
حلالیت در آب | 9 g/100mL (20ºC) |
اسیدیته (pka) | 10/329 |
شماره CAS | 144-55-8 |
شماره ثبت تجاری (RBN) | 4153970 |
شماره مرک (Merck) | 14,8974 |
موارد مصرف و روش سنتز
سدیم بی کربنات (جوش شیرین) بلورهایی سفید رنگ با تمایلات قلیایی و محلول در آب است که به صورت مخلوط در بسیاری از مواد معدنی یافت می شود. این نمک از یون های سدیم و یون های بی کربنات تشکیل شده است. بی کربنات سدیم جامد سفید رنگی است که بلورین است اما اغلب به صورت پودر دیده می شود. نام های دیگر آن جوش شیرین، بی کربنات سودا و سدیم اسید کربنات است.
سنتز سدیم بی کربنات
بی کربنات سدیم اصولا از طریق فرآیند سولوی و از مواد اولیه کربنات سدیم و دی اکسیدکربن حاصل می شود. فرآیند سولوی متداولترین فرآیند صنعتی تولید بی کربنات سدیم می باشد. در مرحله اول کربنات سدیم (سودااش) خود از واکنش میان کلرید سدیم، سنگ آهک و آمونیاک تهیه می شود. در ادامه با عبور دادن دی اکسید کربن از محلول اشباع کربنات سدیم محصول نهایی بی کربنات سدیم رسوب کرده و تولید می شود.
جوش شیرین را می توان از روشهای دیگری مانند واکنش دی اکسیدکربن با محلول هیدروکسید سدیم آبی تهیه کرد. با اضافه کردن مقدار بیشتری دی اکسید کربن به محلول جوش شیرین تولید می شود که به دلیل غلظت بالا ته نشین می شود.
کاربردهای سدیم بی کربنات
بی کربنات سدیم در تهیه مواد غذایی (پف دهنده مواد غذایی)، نمک ها و مشروبات گازدار، سرامیک ها، دارو، تصفیه آب، خوراك دام، کپسول آتشنشانی استفاده می شود. همچنین به عنوان افزودنی خاک و سیمان، پارچه و چرم مصنوعی و برای محافظت از قالب های چوبی به کار می رود. این ترکیب برای کنترل میزان pH آب در استخرها و به عنوان یک عامل بافری در مواد شوینده خانگی مورد استفاده قرار می گیرد.
Saftey Statement | 24/25 |
done_outline RTECS | VZ0950000 |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟