تالک – Talc

تالک یک کانی سیلیکات منیزیم آبدار است و به عنوان نرم ترین کانی محسوب می شود. رنگ تالک در حالت کلوخه ممکن است خاکستری یا سبز باشد ولی به حالت پودری و خالص دارای رنگ سفید درخشان می باشد. تالک خالص ساختمانی شبیه میکا دارد و حاوی لایه هایی از سیلیکات منیزیم می باشد که از نظر بار الکتریکی خنثی می باشند و با پیوند ضعیف کووالانسی به یکدیگر متصل هستند. منیزیم موجود می تواند به وسیله آلومینیوم و آهن به طریق ایزوتوپی جانشین گردد. تالک به سختی ذوب می شود و در مقابل اسیدها مقاوم است.

با وجود اینکه تالک دارای pH قلیایی است اما در اغلب معرف های شیمیایی به صورت بی اثر عمل می کند ولی در اسید فسفریک گرم و غلیظ حل می شود. مهم ترین خصوصیت تالک عدم تاثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است. بالا بودن حرارت ویژه تالک باعث دیر گداز بودن آن می شود. جلای بسیار خوب، لمس چرب، قدرت هدایت الکتریکی پایین، قدرت عایق پذیری بالا، قدرت جذب کنندگی روغن و خاصیت ضد چسبندگی از ویژگی های فیزیکی تالک می باشد.

تولید تالک

فرآوری تالک شامل کاهش اندازه دانه ها، دانه بندی و حذف کانی های باطله به روش های مختلف (فلوتاسیون، جدایش مغناطیسی اکسید های آهن، حذف کانی های قابل حل توسط محلول های اسیدی) می باشد. کانی های تالک توده ای بر اساس رنگ و ترکیب در معدن سنگ جوری می شوند ولی کانی های تالک کربناته نیاز به آسیاب کردن و شناورسازی و حتی جدایش مغناطیسی دارند. سنگ جوری یا جدایش انتخابی جز اولین مراحل فرآوری و پرعیارسازی کانه سنگ می باشد که برای کانه های مختلف بر اساس خواص آنها از جمله هدایت الکتریکی، خاصیت مغناطیسی و خواص نوری به کار گرفته می شود. به وسیله این روش بخش بزرگی از باطله در محل معدن جدا می شود.

کانه آرایی تالک با استفاده از فلوتاسیون، کلاسیفایرهای هوایی، سیلکون های آبی و جدایش مغناطیسی به روش خشک و تر و درجه بندی اندازه به روش سانتریفوژ صورت می گیرد. در روند فرآوری تالک در بعضی مواقع محصول نهایی ناخالصی هایی مانند اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسید کلسیم دارد که باید به کمترین مقدار خود برسد. در این حالت تنها روشی که می تواند این مشکل را حل کند لیچینگ محصول نهایی توسط اسیدهایی مانند سولفوریک اسید و هیدروکلریک اسید می باشد که علاوه بر حذف ناخالصی ها موجب افزایش خاصیت انعکاسی نمونه مورد نظر می شود. لیچینگ فرآیند استخراج یک جز محلول در جامد با استفاده از حلال می باشد.

کاربردهای تالک

تالک های خالص در مواد آرایشی، داروسازی، سرامیک سازی، کاغذ سازی و لاستیک سازی استفاده می شوند. تالک در صنایع نساجی، پلاستیک، سفال، آجر، رنگ، چرم، صابون، آسفالت و تهیه دینامیت و مواد منفجره و نیز در ساخت پلی استر به کار می رود. همچنین در واکس ها، حشره کش ها، کودهای شیمیایی، تصفیه آب، جوشکاری، جوهر چاپ و پودر بچه استفاده می شود.