| نام شیمیایی | آدیپیک اسید |
| مترادف ها | هگزان دی اوئیک اسید |
| مترادف ها (en) | Hexanedioic acid ؛ Hexane-1,6-dicarboxylic acid ؛ Hexane-1,6-dioic acid |
| فرمول مولکولی | C6H10O4 |
| جرم مولکولی | 146/14 |
| EINECS | 204-673-3 |
آدیپیک اسید – Adipic acid
خواص فیزیکی و شیمیایی
| شکل و حالت فیزیکی | کریستال سفید |
| نقطه ذوب | 151-154 ºC |
| نقطه جوش | 337/5 ºC |
| دانسیته | 1/36 g/cm3 |
| فشار بخار | 1 mmHg (159/5°C) |
| دانسیته بخار | 5 (vs air) |
| نقطه اشتعال | 196 ºC |
| حلالیت در آب | 24 g/L(25°C) |
| ویسکوزیته | 4/5 4cP |
| اسیدیته (pka) | 4/43 , 5/41 |
| شماره CAS | 124-04-9 |
| شماره ثبت تجاری (RBN) | 1209788 |
| شماره مرک (Merck) | 14,162 |
موارد مصرف و روش سنتز
آدیپیک اسید پودر سفید رنگ، بی بو، اسیدی کننده، طعم دهنده و اندکی قابل حل در آب که در چغندر قند به طور طبیعی موجود است. از نظر صنعتی اسید آدیپیک مهمترین دی کربوکسیلیک اسید است.
سنتز آدیپیک اسید
از مخلوطی از سیکلو هگزانول و سیکلو هگزانون که روغن KA نامیده می شود به دست می آید. روغن KA با نیتریک اسید طی چندین مرحله اکسید شده و آدیپیک اسید تولید می شود. در این واکنش محصولات جانبی مانند گلوتاریک اسید، سوکسینیک اسید و اکسید نیتروژن (N2O) نیز به وجود می آیند. N2O از گازهای گلخانه ای است و برای لایه اوزون مخرب است که در این واکنش طی فرآیندی این گاز را به N2 و O2 تبدیل می کنند. همچنین اسید آدیپیک از کربونیلاسیون بوتادی ان نیز تهیه می شود.
کاربردهای اسید آدیپیک
عمدتا به عنوان پیش ماده برای تولید نایلون استفاده می شود. همچنین در تولید پلی اورتان، PVC، دستمال کاغذی، پارچه، کارتن، دارو، نوشابه، انواع شوینده و در صنایع غذایی به عنوان ماده معطر و طعم دهنده مورد استفاده قرار می گیرد.
| Hazads Codes | Xi |
| Risk Statements | 36-41 |
| Saftey Statement | 26-39 |
| done_outline RIDADR | UN 9077 |
| done_outline RTECS | AU8400000 |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
آشنایی با ایمنی کار با مواد شیمیایی!
برگه اطلاعات ایمنی
