نام شیمیایی | سیکلوهگزانون |
مترادف ها (en) | cyclohexyl ketone ؛ pimelic ketone ؛ Sextone ؛ Anone ؛ ketocyclohexane |
فرمول مولکولی | C6H10O |
جرم مولکولی | 98/15 |
EINECS | 203-631-1 |
سیکلوهگزانون – Cyclohexanone
خواص فیزیکی و شیمیایی
شکل و حالت فیزیکی | مایع بی رنگ |
نقطه ذوب | -47 ºC |
نقطه جوش | 155/65 ºC |
دانسیته | 0/9478 g/cm3 |
فشار بخار | 5 mmHg (20 °C) |
دانسیته بخار | 3/4 (vs air) |
ضریب شکست (n20/D) | 1/447 |
نقطه اشتعال | 44 ºC |
حلالیت در آب | 8/6 g/100 mL (20 °C) |
ویسکوزیته | 2/02 cP |
شماره CAS | 108-94-1 |
شماره ثبت تجاری (RBN) | 385735 |
شماره مرک (Merck) | 14,2726 |
موارد مصرف و روش سنتز
سیکلوهگزانون مایعی روغنی و بی رنگ که به مرور زمان زرد رنگ می شود. بویی شبیه به نعناع و استون دارد و کمی در آب محلول است و با حلال های آلی کاملا مخلوط می شود.
سنتز سیکلوهگزانون
از اکسایش سیکلوهگزانول توسط اسید کرومیک تهیه می شود. در این فرآیند کرومیک اسید از مخلوط سدیم بی کربنات یا پتاسیم بی کربنات و اسید سولفوریک به دست می آید. همچنین سیکلوهگزانون از اکسیداسیون سیکلوهگزان در هوا در مجاورت کاتالیزور کبالت و از هیدروژناسیون فنل نیز تهیه می شود. در روش سنتز آزمایشگاهی سیکلوهگزانول با تری اکسید کروم اکسید می شود و سیکلوهگزانون به وجود می آید که این فرآیند به نام اکسیداسیون جونز معروف است. اکسیداسیون جونز یک واکنش آلی است که در آن الکل های نوع اول و دوم به کربوکسیلیک اسید و کتون تبدیل می شوند. این واکنش شامل کروم تری اکسید و اسید سولفوریک است که در مخلوط استون و آب حل شده است. دی کرومات پتاسیم و سدیم هیپوکلریت می تواند جایگزین مناسبی برای تری اکسید کروم باشد. اکسیداسیون بسیار سریع و گرمازا و بازده واکنش بالا است.
کاربردهای سیکلوهگزانون
به عنوان پیش ماده در تولید نایلون 6 و نایلون 6,6 استفاده می شود. همچنین در تولید آدیپیک اسید، اکسیم سیکلوهگزانون و رزینهای سیکلوهگرانون به کار می رود. دیگر مشتقات سیکلوهگزانون برای سنتز داروها، علف کش ها، رنگ ها، سموم کشاورزی، پلاستیک ها و مواد شیمیایی لاستیک استفاده می شوند.
Hazads Codes | Xn |
Risk Statements | 10-20-41-38-20/21/22 |
done_outline RIDADR | UN 3264 8/PG 3 |
done_outline RTECS | GW1050000 |
done_outline Hazard Class | 3 |
done_outline Packing Group | III |
راهنمای کدهای ایمنی مواد شیمیایی
- لوزی خطر (NFPA’s Hazard Rating Diamond) چیست؟
- چقدر با نکات ایمنی (هشدارهای R) و احتیاط های ایمنی (هشدارهای S) آشنا هستید؟